Η πρώτη έκθεση της ΕΕ για το κλίμα: Η προσπάθεια μετράει(;)

Κατηγορία: ΝΕΑ ΜΟΝΟ

H πρώτη έκθεση παρακολούθησης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) σχετικά με τις προτεραιότητες του 8ου Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον (ΠΔΠ) που δημοσιεύτηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2023, κάνει απολογισμό ως προς τους βασικούς περιβαλλοντικούς και κλιματικούς στόχους της Ευρώπης, με βάση 28 δείκτες παρακολούθησης.

Ο απολογισμός δεν θεωρείται καλός.

Σύμφωνα με την ανάλυση, η ΕΕ ενδέχεται να μην επιτύχει την πλειονότητα των στόχων για την κατανάλωση ενέργειας, την κυκλική χρήση υλικών και την έκταση βιολογικών καλλιεργειών, έως το 2030.

Ειδικότερα, για το δείκτη έκτασης της βιολογικής καλλιέργειας, αναφέρεται ότι είναι απίθανο να επιτευχθεί ο στόχος κάλυψης του 25% έως το 2030, καθώς για να συμβεί αυτό, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του μεριδίου της βιολογικής γεωργίας θα πρέπει σχεδόν να διπλασιαστεί την περίοδο 2021-2030, σε σύγκριση με το προηγούμενο διάστημα 2012-2021.

Η έκθεση προειδοποιεί επίσης, ότι απαιτείται ισχυρότερη εφαρμογή από τα κράτη μέλη των υφιστάμενων περιβαλλοντικών νόμων και ίσως, λήψη πρόσθετων μέτρων ενσωμάτωσης της συνιστώσας του κλίματος σε όλους τους τομείς και ιδιαίτερα στον αγροτικό, για τον οποίο, μάλιστα, αναγνωρίζει ότι το ευρύ χαρτοφυλάκιο μέτρων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των Στρατηγικών Farm2Fork και Βιοποικιλότητας, σε συνδυασμό με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ, 2023-2027), αναμένεται να οδηγήσει σε βελτιώσεις.

Την χρονική στιγμή λοιπόν, όπου ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) αναμένει βελτιώσεις, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ζητούν η πράσινη νομοθεσία να “χρωματιστεί” με πιο απαλό πράσινο, επικαλούμενες οικονομικούς λόγους και φυσικά τις επικείμενες ευρωεκλογές.

Παρατηρείται ένα παράδοξο. Ενώ όλοι συμφωνούν ως προς την αναγκαιότητα χάραξης αυστηρών περιβαλλοντικών πολιτικών, παράλληλα, επιφυλάσσονται, όταν αυτές συνοδεύονται από δημόσιες αντιδράσεις. Έτσι, για παράδειγμα, καθώς οι Ευρωπαίοι αγρότες έχουν ξεσηκωθεί ενάντια στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που επιβάλλει ανελαστικά περιβαλλοντικά πρότυπα, οι κυβερνήσεις τους αδυνατούν να σηκώσουν το βάρος της συγκεκριμένης πολιτικής, την οποία οι ίδιες χαιρέτισαν και ψήφισαν, καθώς σήμερα συνειδητοποιούν ότι το δημοσιονομικό και πολιτικό κόστος της είναι δυσβάστακτο.

Πράγματι, είναι γεγονός ότι για να επιτευχθούν οι στόχοι της Πράσινης Συμφωνίας στον αγροτικό τομέα, οι Ευρωπαίοι αγρότες πρέπει να αλλάξουν καλλιεργητικές πρακτικές, να επενδύσουν περισσότερα και να εργαστούν σκληρότερα και τελικά, ποιος δημόσιος προϋπολογισμός θα μπορούσε να συγκεντρώσει τα αναγκαία κεφάλαια προκειμένου να υλοποιηθεί το φιλόδοξο πράσινο σχέδιο της ΕΕ;

Καθώς η επόμενη των ευρωεκλογών Επιτροπή θα κληθεί να επαναπροσδιορίσει τα περιβαλλοντικά της νομοθετήματα μπροστά στο αδιέξοδο του οποιουδήποτε κόστους, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ξεκίνησε ήδη να υπαγορεύει την κατεύθυνση που τα Ευρωπαϊκά Κράτη πρέπει να ακολουθήσουν: «Χρειαζόμαστε μια απλούστερη γεωργική πολιτική που να λαμβάνει υπόψη την ανάγκη παραγωγής που ενσωματώνει περιβαλλοντικούς στόχους, αλλά το κάνει διαφυλάσσοντας τον θεμιτό ανταγωνισμό, τα κέρδη των αγροτών και την επισιτιστική μας κυριαρχία».

Σε κάθε περίπτωση όμως, εκείνο που πρέπει να τονιστεί είναι ότι η εφαρμογή του συγκεκριμένου περιβαλλοντικού πλαισίου για την κλιματική ουδετερότητα της ΕΕ απαιτεί ουσιαστικές αλλαγές στη συμπεριφορά, τη νοοτροπία, την αντίληψη του κοινωνικού συνόλου και φυσικά κοινωνική δικαιοσύνη, στοιχεία που δεν αποτελούν αντικείμενο οικονομικών ή πολιτικών ανταλλαγμάτων.

Πόπη Αγγελή (Poppy Angeli)